Zawór EGR - usterki, naprawa, czyszczenie

Kategoria: Poradniki

Układ EGR (zawór recyrkulacji spalin) to mechanizm, którego zadaniem jest wprowadzanie części spalin wydobywających się z silnika z powrotem do komory spalania w celu zmniejszenia emisji szkodliwych tlenków azotu.

Producenci samochodów wprowadzili go, by spełniać wyśrubowane normy emisji mające na celu ochronę środowiska. Wskutek działania tego systemu z rury wydechowej wydobywa się mniej szkodliwych substancji. Skrót “EGR” odnosi się do “Exhaust Gas Recirculation”, co w tłumaczeniu na polski oznacza recyrkulację gazów spalinowych.

Jednym z najważniejszych elementów tego układu jest zawór EGR, którego działanie i usterki opiszemy w tym artykule.

Czym jest zawór EGR i jak działa?

Spaliny powstałe wskutek pracy silnika są częściowo mieszane z czystym powietrzem, trafiając do układu dolotowego i ponownie do silnika. 

Zawór EGR jest częścią przewodu łączącego układ wydechowy z układem dolotowym silnika. To właśnie ten element decyduje o tym, kiedy i w jakiej ilości część spalin ma trafić do silnika.

W starszych silnikach zawór EGR działał na zasadzie zero-jedynkowej, czyli otwierał się albo zamykał. Współczesne silniki są wyposażone w zawory elektromagnetyczne, które otwierają się płynnie w dowolnym zakresie. Dzięki temu precyzyjnie dozują dawkę spalin, która w danym momencie powinna trafić do komory spalania.

O tym, kiedy zawór EGR ma się otworzyć, decyduje sterownik silnika. Zawór EGR nie powinien się otwierać, zanim silnik nie osiągnie temperatury roboczej. Pozostaje też zamknięty przy pełnym obciążeniu.

Oznacza to, że najczęściej spaliny wracają do silnika przy spokojnej jeździe, kiedy jednostka jest już dobrze rozgrzana. W nowszych samochodach (od Euro 4) wraz z zaworem EGR stosuje się jego chłodnicę, której zadaniem jest schłodzenie spalin trafiających do niego.

Czy EGR wpływa na moc silnika?

Zawór EGR kieruje spaliny z powrotem do silnika, przez co zasysa on zanieczyszczoną dawkę powietrza. Oznacza to, że za każdym razem, gdy EGR się otwiera, chwilowa moc silnika spada.

EGR nie wpływa na moc maksymalną, ponieważ przy pełnym obciążeniu silnika zawór nie otwiera się, co oznacza, że silnik oddycha czystym powietrzem i ma pełną moc. 

Co to oznacza? Przede wszystkim usunięcie zaworu EGR nie podniesie mocy auta, choć polepszy wrażenia z jazdy. Silnik na niskich i średnich obrotach będzie żwawszy, bo będzie zaciągał tylko powietrze.

EGR wpływa na moc w jeszcze jeden sposób. Skierowane do dolotu spaliny po pewnym czasie gromadzą się w układzie dolotowym, zatykając kolektor sadzą i zmniejszając tym samym średnicę jego kanałów. Wskutek tego do cylindrów trafia mniej powietrza i moc samochodu spada.

Awaria EGR - przyczyny

Najczęściej zawór EGR ulega awarii wskutek nagromadzenia się nagaru, czyli połączonego paliwa i oleju. W połączeniu z wysoką temperaturą nagar twardnieje, tworząc trudną do usunięcia masę. 

Mechanizm nie działa wtedy prawidłowo, blokując się w jednej pozycji, co negatywnie wpływa na pracę silnika. Gdy zawór EGR zablokuje się w pozycji otwartej, do silnika ciągle będą dostawać się spaliny, przez co nie będzie on osiągał odpowiedniej mocy. 

Objawy awarii EGR

Objawy awarii zaworu EGR będą różne w zależności od tego, czy zablokuje się w pozycji otwartej, czy zamkniętej. 

Pierwszym objawem uszkodzonego zaworu EGR może być pojawienie się kontrolki “Check Engine” na desce rozdzielczej. Gdy zawór zablokuje się w pozycji otwartej, możemy doświadczać spadku mocy, szarpania podczas przyspieszania oraz nierównej pracy na biegu jałowym. Czasami pojawiają się też trudności przy rozruchu zimnego silnika.

Awarię trudniej wykryć w przypadku zablokowania się EGR w pozycji zamkniętej. Wtedy jedynym objawem będzie zapalenie się kontrolki check engine.

Jak zapobiegać awarii EGR?

Aby uniknąć kosztownej wymiany zaworu EGR, trzeba odpowiednio wcześnie zadbać o profilaktykę. Co kilkadziesiąt tysięcy warto przeczyścić cały układ z nagaru, należy w tym celu zdemontować zawór. 

Ile kosztuje naprawa EGR?

Zanim dojdzie do konieczności wymiany zaworu EGR, warto sprawdzić, czy zaworu nie da się wyczyścić. Koszt czyszczenia EGR waha się od 300 do około 600 złotych.

Koszt robocizny przy wymianie zaworu EGR to 200 do nawet kilku tysięcy złotych w ASO. Najdroższym elementem będzie zakup nowego zaworu EGR, których ceny wahają się od 400 do około 1500 zł.

Podsumowanie

Zawór EGR jest istotnym elementem układu recyrkulacji gazów spalinowych w silniku. Jego główną funkcją jest redukcja emisji tlenków azotu (NOx). Działa w zależności od warunków jazdy i przyczynia się do spełnienia norm emisji spalin oraz ochrony środowiska.

Regularne czyszczenie EGR przyczyni się do długotrwałej sprawności silnika. Warto pamiętać o tej czynności podczas regularnych przeglądów pojazdu, aby cieszyć się jego efektywnym i ekologicznym działaniem.