Jak działa elektryczne wspomaganie kierownicy i jak rozpoznać jego usterki?

Kategoria: Poradniki

Elektryczne wspomaganie kierownicy stało się standardem we współczesnych samochodach, po tym, jak wyparło układy hydrauliczne. System elektryczny zapewnia łatwiejsze prowadzenie samochodu, a także poprawia komfort i bezpieczeństwo jazdy. W artykule omówimy, czym jest elektryczne wspomaganie kierownicy, jak działa, jakie są jego najczęstsze usterki oraz jak je rozpoznać i naprawić.

Co to jest elektryczne wspomaganie kierownicy?

Elektryczne wspomaganie kierownicy (EPS) to system, którego zadaniem jest ułatwienie kierowcy manewrowania samochodem. W większości nowoczesnych pojazdów zastąpił on system hydrauliczny. Dzięki niemu skręcanie kierownicą jest o wiele lżejsze, w szczególności podczas manewrowania na parkingu. EPS ułatwia też wykonywanie gwałtownych skrętów przy wyższych prędkościach.

W elektrycznym wspomaganiu kierownicy nie ma tradycyjnej pompy hydraulicznej, przewodów hydraulicznych i płynu wspomagania. Zamiast tego montuje się silnik elektryczny, który pobiera energię z alternatora. Dzięki temu system jest bardziej ekonomiczny, lżejszy i mniej awaryjny. Nie ma też konieczności uzupełniania płynu hydraulicznego.

Jak działa elektryczne wspomaganie kierownicy?

Głównym elementem EPS jest silniczek elektryczny, montowany zazwyczaj na wale kierownicy lub tuż obok przekładni. W skład systemu wchodzą też czujniki momentu obrotowego oraz jednostka sterująca. 

Czujniki monitorują siłę, jaką kierowca przykłada do kierownicy i przekazują tę informację do jednostki sterującej, która to decyduje, jaką siłę wspomagania należy zastosować. 

Silnik elektryczny generuje odpowiednią siłę wspomagania, która ułatwia obracanie kierownicą. Cały proces odbywa się w czasie rzeczywistym, co zapewnia płynne i precyzyjne prowadzenie pojazdu. Dodatkowo EPS może być zintegrowane z innymi systemami bezpieczeństwa, takimi jak asystent pasa, co jeszcze bardziej zwiększa bezpieczeństwo i komfort jazdy. 

Dzięki elektrycznemu wspomaganiu powstały takie systemy, jak asystent parkowania. Co więcej, EPS przyczyniło się do powstania samochodów autonomicznych. 

Zalety elektrycznego wspomagania kierownicy

Elektroniczne wspomaganie kierownicy ma wiele zalet. System ten nie obciąża zbytnio silnika, przez co praktycznie nie wpływa na zużycie paliwa. EPS pobiera energię tylko wtedy, gdy kierowca skręca kierownicą. Układ nie wymaga dolewania płynu hydraulicznego, więc odpada problem z jego niedoborem, zużyciem się czy wyciekami. 

EPS jest mniej awaryjne od hydraulicznego wspomagania oraz mniej waży, co ma również swoje odzwierciedlenie w ekonomii jazdy. 

Dodatkowo zastosowanie tego układu sprawia, że manewrowanie autem na parkingu jest bardzo lekkie i nie wymaga użycia dużej siły. EPS dostosowuje intensywność wspomagania do prędkości i warunków jazdy, dzięki czemu w mieście kierownica pracuje lekko, a na drodze szybkiego ruchu, podczas wyższej prędkości generuje większy opór, dzięki czemu jest mniej nerwowa w działaniu.

Najczęstsze usterki elektrycznego wspomagania kierownicy

Mówi się, że nowoczesne rozwiązania oparte na elektronice lubią się psuć. W przypadku elektrycznego wspomagania kierownicy ta zasada się nie sprawdza. Pompy hydrauliczne były bardziej zawodne od silników elektrycznych. Do tego nie ma też mowy o wyciekach ani konieczności sprawdzania poziomu płynu hydraulicznego.

Usterki elektrycznego wspomagania są często związane z jego przegrzewaniem się. Może się to zdarzyć, gdy auto jest narażone na długotrwałe i intensywne kręcenie kierownicą (np. na placu manewrowym w samochodach nauki jazdy).

Wspomaganie może też ulec awarii wskutek niewłaściwego działania czujnika kąta skrętu. Może też zdarzyć się, że przewody elektryczne ulegną zerwaniu, poluzowaniu lub korozji. Czasami dochodzi też do problemów z oprogramowaniem lub jednostką sterującą. 

Czasami za problemy z EPS winę ponosi akumulator lub alternator.

Jak sprawdzić elektryczne wspomaganie kierownicy?

Awarie elektrycznego wspomagania zazwyczaj dają o sobie znać wcześniej. Poznasz je po następujących objawach:

• Nieprawidłowa reakcja na skręt kierownicą
• Brak wspomagania lub ograniczone wspomaganie w konkretnych kierunkach
• Zapalenie się kontrolki od wspomagania (z ikoną kierownicy)
• Trudności w skręcaniu (czasami połączone z awarią prędkościomierza)
• Szarpnięcia kierownicy przy skręcaniu
• Dźwięk buczenia podczas skręcania, w szczególności na postoju
• Brak odbicia kierownicy po skręcie

Aby sprawdzić, czy elektryczne wspomaganie kierownicy uległo awarii, należy podłączyć samochód do komputera. Przewagą EPS nad hydrauliką jest łatwiejsza diagnoza usterki oraz to, że samochód prawdopodobnie sam poinformuje nas o problemach z tym układem.

Jak naprawić usterki elektrycznego wspomagania kierownicy?

Usterki elektrycznego wspomagania nie są trudne do zdiagnozowania, gdy ma się odpowiednie przyrządy. W razie awarii najlepiej udać się do mechanika, który podepnie auto do komputera i określi źródło problemu. 

Warto przeprowadzić diagnozę w sprawdzonym warsztacie, gdzie mechanicy mają odpowiednią wiedzę do przeprowadzenia naprawy EPS. 

Naprawa polega najczęściej na zresetowaniu oprogramowania i sprawdzeniu przewodów elektrycznych. Zdarza się również, że wadliwy element należy wymienić. Najczęściej wymienia się silnik od wspomagania, czujniki skrętu i inne elementy elektroniczne.

Serwis może zaproponować też czyszczenie i konserwację poszczególnych części. Warto co jakiś czas poprosić mechanika o sprawdzenie układu, by wcześniej wykryć ewentualne problemy i zapobiec poważniejszym awariom.